CEBU CITY (Zamboanga Journal / 01 Jun ) ALANG sa wala pa masuheto sa Cebu, ang Plaza Independencia usa sa labing nabantog nga historical landmarks dili lang sa Cebu City kondili lakip sa sa tibuok lalawigan sa Sugbo. Popular kaayo kini ilabi nga may mga post card nga mapalit nga ang makitang hulagway mao ang katibuk-an sa Fort San Pedro nga duol ra sab kaayo niini.
Karong panahona, ang Plaza Independencia usa sa giduaw sa mga turista.Duol ra man god kini sa downtown. Duol ra sa pier ug duol ra usab sa Basilica del Sto. Nino. Mao nga dali ra gyod kining maabot sa mga tawo o mga bisita.
Nindot unta kon maugmad ang Fort San Pedro aron mapanindot kini pag-ayo. Nindot unta kon ipa-develop usab og maayo ang maong dapit-suroyanan sama sa Luneta Park didto sa Manila. Sa akong tan-aw, importante kaayo nga adunay mga kan-anan sa sulod sa maong dapit o bisan sa gawas lang niini sama pananglit sa outlet sa Jollibee, McDonalds ug uban pang fastfood chain aron dili higutman ang mosuroy nga mga turista.
Nagtuo ko nga mas mosamot kadaghan ang mga turista nga modugok sa maong dapit kon adunay mga kan-anan sa sulod o ba kaha sa gawas niini tungod kay maghatag man kinig dugang convenience alang kanila.
Ang pagtukod og mga kan-anan sa maong dapit dili man tingali makaguba sa makasaysayanong desinyo ug imahen niini. Hinunoa, makadugang kini sa kamadanihon sa dapit. Sama god sa Luneta sa kaulohan diin makaplagan na ang mga fastfood chain, mga bangko nga may ATM ug uban pa nga maghatag og kasayon sa paglihoklihok sa mga turista.
Kini angay sab unta nga awaton sa Sugbo aron mas daghan ang madani ug makabig sa pagbisita sa Plaza Independencia. Kini hinuong mga fastfood chain ug ATM dili angayan ibutang sa sulod sa Fort San Pedro. Pero kon anha lang kini sa dakong wanang sa Plaza Independencia, nindot gyod kaayo kay haom kaayo ang maong dapit.
-oOo-
Nakabalita ko nga aduna nay mga investors nga nagpakitag interes sa pagpalit og luna sa yuta sa South Reclamation Project (SRP) sa Cebu City. Nindot kining maong balita. Daghan na ang gipul-an nga nagpaabot nga matukoran og mga balay-patiogayon ang SRP. Dugaydugay na man god nga natapos ang maong proyekto apan hangtod karon wala pa gayod kini makasugod og bawi sa dakong kantidad sa salapi nga gigasto sa pagtikad sa maong proyekto.
Kining ubos kong lindog motabang sa pagkabig sa mga negosyante sa pagbubo og puhonan sa patigayon diha sa SRP tungod kay ang maong dapit haom gayod kaayong himoong business center. Basin diay kon adunay makabasa niining maong lindog ug masibot sa pagbubo sa ilang puhonan diha sa SRP. Kana pa bay makatabang kita sa pagpalambo sa atong dapit bisan sa labing yano nga paagi?
Angayan gayod nga matukoran nag mga establisamento sa patigayon ang SRP sa dili pa mahuman ang reclamation project nga gihugonhugon nga ugmaron usab sa Mandaue City aron dili magkakompetensiyahay ang maong duha ka proyekto.
-oOo-
ADUNAY plano ang mga negosyanteng Sugboanon nga himoon nilang economic zone ang tibuok probinsiya sa Cebu aron mokaylap ang nagkalainlaing iindustriya sa tanang kalungsoran ug siyudad sa lalawigan. Matod pa ni Francis Monera, presidente sa Cebu Chamber of Commerce and Industry, nga gikauyonan nilang mga magpapatigayong Sugboanon ang paghikay og plano alang sa usa ka ambisyosong proyekto sa paghimong economic zone sa tibuok Sugbo.
inuod bitaw nga ambisyoso kaayo kining maong panglantaw. Pero dili imposibleng makabaton kinig katumanan basta ubanan lang nila sa buhat ang ilang mga plano. Kining maong proyekto makahatag unya og mas malungtaron nga solusyon sa kawad-on ug kanihit sa trabaho.
Kon mahinayon ang paghimong economic zone sa tibuok probinsiya sa Sugbo, ang maong lalawigan maoy mahimong labing unang lalawigan sa nasod nga mahimong economic zone.
Matod pa nga isentro sa mga negosyante ang maong katuyoan alang sa nagtubo nga panginahanglan sa Information Technology (IT) ug pamatigayon nga may kalabotan sa turismo. Haom kaayo sa panahon ang maong ideya. Kon matigayon man kini, seguradong dako kinig ikatabang sa mga Sugboanon ug ingon man sa mga molupyo sa kasikbit nga mga probinsiya. Dili na unya kinahanglan nga moadto pa sila sa Manila aron sa pagpanarbaho.
Kining maong proyekto, kon matuman lang, seguradong makatubag sa suliran sa kawad-on nga nasinati karon sa kinabag-an. Dili malalis nga maghatag kinig daghang oportunidad sa katawhan aron sila mabuhi ginamit ang ilang nagkadaiyang talento ug abilidad.
-oOo-
Ang Talisay City sa probinsiya sa Cebu usa sa mga dapit nga kulang pa kaayo sa dinagkong patigayon nga kapanarbahoan sa katawhan. Maayo unta kon may mga magpapatigayon nga maikag sa pagbubo og dinagkong puhonan sa negosyo sa maong siyudad.
Sa akong tan-aw, ang Talisay haom na kaayo nga himoong usa ka industriyalisadong siyudad. Kanus-a pa man kini nato sugdan? Karon ang tukmang panahon sa paghimo niini busa manghinaot kita nga may mosanong niining atong pangindahay.
-oOo-
Daghan ang nabalaka nga kon mahimong siyudad ang lungsod sa Naga ug Carcar nga pulos nahisakop sa lalawigan sa Sugbo, mokuwestiyon na usab si Cebu City Mayor Tomas Osmena kalabot sa legalidad sa cityhood unya sa maong mga lungsod. Mitumaw kining maong kabalaka tungod kay hangtod karon padayon pa man nga gikuwestiyon ni Osmena ang pagka siyudad sa Talisay bisan wala kini makapasar sa ubang rekisitos nga gilatid sa balaod.
Ang akong ikasulti mahitungod niini mao nga sundon lang gyod nato ang tanan nga gilatid sa balaod aron dili kita makabaton og suliran sa kapulihay. Kini man god ang bugtong sekreto aron dili kita mahasol. Kon dili ka gustong gukdon sa balaod, ayaw lapasa ang balaod. (Columnist Uriel Vallacera is based in Cebu province)
No comments:
Post a Comment