Sunday, May 28, 2006

MAGHUSAY TA! By Uriel Cruz Vallecera

INSIDENTE SA BLACKOUT

SA walay diyotay ng pagduhaduha na leksiyon gayod ang mga opisyal sa siyudad ug lalawigan sa Cebu niadtong hinay nga linog nga miigo sa Leyte niadtong ikaduhang semana sa Mayo nga nakapalong sa tanang dagitabnong gahom sa hapit tibuok Central Visayas.

Gumikan sa mang hitabo, mitumaw ang kabalaka nga basin dili andam ang Cebu sa panginahanglang emerhensiyang may kalabotan sa pagkapalong sa dagitabnong gahom kon kini mahitabo atol unya sa pagpahigayon sa Association of Southast Asian Nation (ASEAN) Summit nga gikatakdang ipahigayon sa Disyembre, 2006 sa International Convention Center sa Mandaue City.

Mao nga mitumaw ang idea mahitungod sa pagbaton og stand-by powers. Ang maong stand-by powers gitakdang andamon aron pagseguro nga dili maulawan ang Cebu atol unya sa pagpahigayon sa ASAN Summit diin daghang mga langyaw ang moduaw sa Sugbo aron pagtambong sa maong panagtigom.

Matod pa ni Cebu Gov. Gwendolyn Garcia nga ang insidente sa blackout dili gayod matagna mao nga ang mga lugar nga pahigayonan sa conference o sa summit mismo kinahanglan nga adunay stand-by powers nga magamit sa higayon nga mahitabo ang lapad nga blackout.

Sa nasayran, ang Sugbo nagkuha og kuryente gikan sa lainlaing isla nga gi-transmit pinaagi sa submarine cable. Pero ang maong sistema bulnerable sa kakulian, partikular na sa linog nga dili matagna kon kanus-a mahitabo o moabot.

Ang provincial government sa Cebu miawhag sa mga power investors sa pag-invest og power plants sa Cbu aron pagseguro nga dili gayod hikabsan sa dagitabnong gahom ang mga Sugboann nga ilang magamit sa tanang panahon.

Nindot kining ideya mahitungod sa stand-by powers. Maayo unta kon may mga power investors nga mosanong gilayon sa awhag sa awhag sa mga opisyal sa kagamhanan sa lalawigan sa Sugbo aron maseguro nga karon pa lang gani, andam na gayod sa hingpit ang Sugbo sa pag-host sa ASEAN Summit.

-o0o-

Ang pagbutang og surveillance camera sa Marcelo B. Fernan Bridge nga nagdugtong sa siyudad sa Lapulapu ug Mandaue usa ka nindot nga idea arn ma-monitor ang mga sakyanan nga moagi sa maong tulay.

Makatabang usab kini aron pagpug-ok sa kakursonada sa mga terorista nga nagtinguha sa paghimog kadaot sa maong tulay ug sa ubang mga dapit sa lalawigan sa Sugbo.

Gikataho man god nga ang ikaduhang tulay nga nagdugtong sa Mactan sa mainland Cebu usa sa target sa mga terorista. Samtang dili pa segurado kon unsa ka tinuod ang maong taho apan mas maayo nga manegurado gayod aron paglikay sa dakong disgrasya.

Hinuon, ang giingong surveillance camera dili makahatag og dakong garantiya nga hingpit nga maluwas ang maong tulay gikan sa pangatake sa mga terorista. Atong hinumdoman nga kon mat-an ang atong mga awtoridad, mat-an usab ang mga terorista.

Kinsay nasayod nga may lain silang paagi nga nahunahunaan aron makalusot sila gikan sa maong mga surveillance camera ug makapasalir gihapon sa ilang tinonto?

Mao nga dili angay magsalig na lang gayod sa surveillance camera. Ang visibility sa atong kapolisan maoy labaw nga gikinahanglan aron mas maseguro nga luwas ang maong tulay sa bisan unsang pagpangatake sa mga terorista ug uban pang ekstremistang grupo.
(Uriel Vallecera is based in Cebu province)

No comments: